قانون اساسی دوران مشروطیت تحت تأثیر قوانین بلژیک و به طور کلی قوانین غرب نوشته شده بود. در این میان، سیدعبدالحسین لاری معتقد بود، هر قانونی که در مقابل شریعت اسلام وضع شود، مفسده و غلط بوده و موجبات گمراهی و تباهی ایران را فراهم خواهد آورد.(1)
در واقع، سید لاری منشأ همه بی‌عدالتی‌ها، ظلم و ستم‌ها را نبود مجلس شورای اسلامی می‌دانست و به همین علت خواهان تشکیل مجلس شورای اسلامی بود که ریاست آن را فقیه جامع‌الشرایط برعهده بگیرد. سید لاری که تشکیل مجلس به منظور حفظ و حراست از حقوق مردم را واجب کفایی می‌دانست، رساله قانون مشروطه مشروعه را در صدر انقلاب مشروطیت به منظور آگاهی مردم مسلمان ایران نوشت و در مقابل قانون اتخاذ شده از غربیان موضع‌گیری کرد.(2)
سیدلاری در این رساله انتظار خود از مجلس، قانون و اعضای انجمن‌ها را بیان و تأکید کرد حکومت قانون باید منطبق بر شریعت اسلامی باشد. لاری با اشاره به حدیث معروف «سلسلة‌الذهب» که از امام رضا(ع) نقل شده است، شرایط تحصیل سعادت و توفیق اعضای نمایندگان مجلس را مشروط و منوط به «اجتماع شروط قابلیت و تحصیل لیاقت و جامعیت امانت و دیانت و کفایت و حسن فطرت و عدالت و محاسن اخلاق سیرت و صورت از هر جهتی دانسته است.»(3)
سید لاری همین طور در فصل سوم از رساله «قانون در اتحاد ملت و دولت» معتقد است، نمایندگان از لحاظ ظاهر باید تابع همه احکامی باشند که در شرع برای مؤمنان معین شده است.(4)
در ادامه، سید که از توطئه‌های استعمارگران و مستبدان علیه مجلس آگاه بود، در رساله قانون مشروطه مشروعه، سه شرط اساسی و مهم زیر را برای اعضای مجلس شورای اسلامی لازم می‌داند:
شرط اول، دوری اعضای مجلس از بیگانگان و هم‌نشینی با اشرار و کفار مستبد و مفسد که همچون شیطان برای ایجاد اختلاف خود را داخل مجلس مقدس مى‌کنند. شرط دوم، آن است که اعضای مجلس خود را به انوار و آثار وقار و محاسن سیرت و صورت اسلامی بیارایند و در گسترش عدالت تلاش کنند و شرط سوم برای عضویت نمایندگان در مجلس این است که باید ورود در آنجا به قصد خلوص و خدمت به مردم باشد.(5)
در شماره بعد نکات بیشتری بر اساس توضیحات سیدلاری در این زمینه خواهیم نوشت؛ اما نکته جالب این است که امروز هم مجلس و نمایندگان ملت آراستگی به همین صفات و شرایط را لازم دارند و اگر امروز چالش‌ها و مشکلاتی، همانند موضوع خودروهای شاسی‌بلند مشاهده می‌شود، به دلیل فقدان یا ضعف در این خصایص و ویژگی‌هاست.
منابع در دفتر نشریه موجود است.
